Over op Schiphol opgevangen worden als je daar met diep verdriet aankomt, tribute haka’s, en de piepkleine kostbare ruimte die de doden in Hong Kong krijgen. Lees erover in het nieuwe nummer van ons e-magazine:
Vol. 12 The Mourning News
Goed naar huis komen
Wij zijn er voor passagiers in nood. Passagiers en hun afhalers bij het overlijden van een naast familielid bijvoorbeeld. Zo werden we gebeld door Maarten, de huisarts van een familie die op het punt stond vanuit Afrika naar Schiphol te vliegen. Met het lichaam van hun overleden dochter onder in het ruim.
Ze hadden gehoord dat een grote groep van vrienden en kennissen van hun dochter naar Schiphol zou komen om haar naar huis te begeleiden. Heus goed bedoeld, maar dat was niet wat ze wilden. Ze dreigden in alle verwarring de regie te verliezen.
De huisarts komt terecht bij ons, het Luchthavenpastoraat, en spreekt met mijn collega Joop Albers. Joop gaat onmiddellijk over tot actie, hij heeft maar weinig woorden nodig om de situatie in te schatten. In zijn logboek noteert Joop: “Het lot dat haar trof is ten hemel schreiend. Strubbelingen hier in Nederland zijn niet gewenst en niet op zijn plaats.”
Samen met Joop regel ik dat de ouders de grote groep op Schiphol niet meteen zullen tegenkomen. De ouders worden direct bij de uitgang van het vliegtuig in bijzijn van Joop herenigd met hun zoons en schoondochters; ik zorg voor de contacten met vriendengroep. De huisarts: “Dat is helemaal uit handen genomen door het Luchthavenpastoraat en dat was precies wat nodig was. Er waren op dat moment mensen die niet op de eerste rij hoorden te staan, wij vonden dat er afstand nodig was en respect.” Haar moeder vertelde later dat het zo belangrijk was geweest dat ze die kans kregen: “ Op Schiphol was het eerste moment dat ook onze zoons hun zus weer zagen. We hebben daar samen gehuild en gepraat en er was ruimte voor ons verdriet. Het was voor ons zo belangrijk dat we dat hebben kunnen meemaken met elkaar. En dit moment, dat ik me tot op dag van vandaag herinner, zou ons zijn ontnomen als Maarten en het Luchthavenpastoraat er niet waren geweest. Het is onvoorstelbaar wat dit voor ons betekend heeft.”
Gerard Timmermans, luchthavenpastor
Dagelijks passeren ruim 150 duizend mensen Schiphol. Mensen uit verschillende culturen en met verschillende achtergronden en emoties. Het luchthavenpastoraat is in een steunpunt voor mensen in nood op de vluchthaven. Het luchthavenpastoraat bestaat uit drie pastores, bijgestaan door vijfentwintig vrijwilligers van allerlei gezindten. Samen zorgen zij voor een rustpunt waar mensen van alle nationaliteiten en levensovertuigingen welkom zijn. Zie hier een video over hun werk.
Ellen Kok heeft hun verhalen opgetekend in Oase in een miljoenenstad. Deze column is gebaseerd op het verhaal “Onvoorstelbaar”
OVER DE GRENS: Hongkong
In het dichtbevolkte Hongkong eisen de doden steeds meer ruimte op van de levenden. Familieleden moeten soms 18 maanden wachten op een piepkleine gedenkplek in een urnenmuur om de as van hun dierbare te bewaren.
De Chinese overheid komt met creatieve oplossingen om het tekort tegen te gaan en geven bonussen aan wie voor een ‘zeemansgraf’ kiest. Maar dit slaat nauwelijks aan. Het is tegen de traditie om de as uit te strooien. Rijkere families kiezen voor een plekje in een particulier columbarium: dit kost tussen de 80.000 en 100.000 euro.
Veel omwonenden zijn tegen de bouw van een urnenmuur. Een van de redenen is de mensenmassa die erop afkomt tijdens de jaarlijkse ‘Vegen van de Graven-festival’. Tijdens dit Qingmingfestival komen familieleden naar het graf om papieren auto’s, laptops, huizen en nepgeld te verbranden zodat hun voorouders in het hiernamaals hier ook van kunnen genieten. Omdat tegenwoordig veel mensen gecremeerd zijn, worden er nog weinig graven schoongeveegd, maar de rest van de traditie wordt wel voortgezet.
POËZIE & PROZA: Ein Walzertraum
Bij het grensstation
aangekomen is nu
eindelijk de reiziger
Een douanier heeft
zijn veters losgemaakt
zijn schoenen uitgetrokken
Op de geschaafde planken
van de vloer onbeheerd
staat zijn bagage
Het varkensleren koffertje
staat open, de arme
ziel is ontsnapt aan
Het lichaam, het laatste
reisgoed staat een nauwgezet
onderzoek te wachten
Zometeen komt dr. Tulp
met zwarte hoed en de anatomische
instrumenten in zijn hand
Of is het lichaam al
uitgehold en gewichtloos en
zweeft het, slechts licht
bestuurd door de vingertoppen,
naar het land dat men alleen
blootsvoets mag betreden?
W.G. Sebald
Over het land en het water
vert. Ria van Hengel, De Bezige Bij
FEIT of FABEL?
Tribute haka
Feit. De Haka kennen we van de uitvoering van het Nieuw-Zeelandse rugbyteam. Een groep van 1700 scholieren van de Palmerston North Boys’ High School voeren de Haka op bij de uitvaart van hun leraar, Dawson Tamatea. Hij was 30 jaar aan de school verbonden. Klik op het plaatje om de video te bekijken:
Met een Haka, een ceremoniële dans, roepen o.a. de Maori’s uit Nieuw-Zeeland hun goden aan. Tegenwoordig wordt de Haka vaak opgevoerd bij toeristische activiteiten, rugby en dus ook geregeld bij uitvaarten. Zoals ook bij de uitvaart van All Blacks-legende Jonah Lomu.
Over bijzondere wensen bij een afscheid kun je hier meer lezen.
